اوراق قرضه چیست؟
حتما بارها نام اوراق قرضه (Bond) را شنیده‌اید، در واقع وقتی این نوع اوراق را می‌خرید، به ناشر این نوع اوراق وام می‌دهید. در این صورت ناشر موافقت می‌کند که به شما سود پرداخت کند و پولتان را در تاریخ مشخصی در آینده برگرداند. شاید افراد به دنبال سرمایه‌گذاری در سهام باشند، اما درواقع بازار جهانی این اوراق از نظر ارزش بازار بزرگتر از بازار سهام است. بنابراین اگر شما هم به دنبال سرمایه‌گذاری در یک بازار هستید، باید از ویژگی‌ها و انواع آن مطلع باشید.
ما در این مقاله به شما می‌گوییم اوراق قرضه چیست و چه مزایای و معایبی دارد. در ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید.
تعریف اوراق قرضه
اوراق قرضه(Bond)، نوعی سرمایه‌گذاری است که در آن سرمایه‌گذار در ازای پرداخت‌های منظم بهره، به یک شرکت یا دولت برای مدت معینی وام می‌دهد. هنگامی که اوراق به سررسید می‌رسد، ناشر اوراق قرضه پول سرمایه‌گذار را برمی‌گرداند. درآمد ثابت اصطلاحی است که اغلب برای توصیف این نوع اوراق استفاده می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاری شما در طول عمر اوراق، پرداخت‌های ثابتی را به دست می‌آورد.
شرکت‌ها این اوراق را می‌فروشند تا عملیات‌های جاری، پروژه‌های جدید یا تملک‌ها را تامین مالی کنند. دولت‌ها اوراق را برای اهداف تامین مالی و همچنین برای تکمیل درآمد حاصل از مالیات می‌فروشند.
بسیاری از انواع اوراق قرضه (Bond)، سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک‌تری نسبت به سهام محسوب می‌شوند. همین موضوع آنها را به یک جز کلیدی برای یک سبد سرمایه‌گذاری خوب تبدیل می‌کند. این اوراق می‌توانند به محافظت از ریسک سرمایه‌گذاری‌های بی‌ثبات‌تر مانند سهام کمک کنند و می‌توانند جریان ثابتی از درآمد را در طول سال‌های بازنشستگی شما با حفظ سرمایه فراهم کنند.
انواع مختلف اوراق قرضه
این اوراق تنوع خوبی دارند و البته این انواع در هر کشور می‌توانند متفاوت باشند. به طور کلی این اوراق در ایران شامل 3 مورد دولتی، شهرداری و شرکتی طبقه‌بندی می‌شوند. همچنین این سه نوع اوراق قرضه (Bond) دارای روش‌های مالیاتی متفاوتی هستند که برای سرمایه‌گذاران مورد توجه قرار می‌گیرند.
-
اوراق قرضه دولتی
دولت برای تامین مالی برنامه‌ها، حقوق و دستمزد و به ویژه برای پرداخت قبوض، اوراق قرضه صادر می‌کند. اوراق کشورهای باثبات مانند ایالات متحده، امن‌ترین سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود. اما از سوی دیگر، اوراق کشورهای در حال توسعه ریسک بیشتری دارد. دولت ایالات متحده اوراق خود را از طریق خزانه‌داری و چندین سازمان دولتی مختلف منتشر می‌کند. در برخی موارد، سود حاصل از این اوراق شامل مالیات بر درآمد نمی‌شود.
-
اوراق قرضه شهرداری
این اوراق از طریق ایالت‌ها، شهرها، کشورها و مناطق مختلف برای تامین مالی عملیات یا پرداخت هزینه پروژه‌ها منتشر می‌شود. اوراق شهرداری بودجه ساخت بیمارستان‌ها، مدارس، نیروگاه‌ها، جاده‌ها، ادارات، فرودگاه‌ها و … را تامین می‌کند. یکی از مزایای اوراق شهرداری این است که سود آن معاف از مالیات است.
-
اوراق قرضه شرکتی
اوراق قرضه شرکتی توسط شرکت‌های دولتی و خصوصی برای تامین مالی عملیات روزانه، توسعه تولید، تامین مالی تحقیقات یا تامین مالی خریدها منتشر می‌شود. اگرچه این اوراق از اوراق قرضه دولتی ریسک بیشتری دارند، اما می‌توان درآمد بیشتری از آنها کسب کرد. در بین این نوع اوراق شرکتی، گزینه‌های بیشتری برای انتخاب وجود دارند. ولی یکی از معایب این اوراق آن است که معاف از مالیات نیستند.
هنگام سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه شرکتی، باید به ریسک آن توجه زیادی داشته باشید. هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌خواهد برای این نوع اوراق کم درآمد با احتمال 50-50 ورشکستگی، پول خرج کند. برای خرید این اوراق، باید در مورد وضعیت مالی و چشم انداز مالی ناشر تحقیق کرد. این تحقیقات ممکن است شامل جریان نقدی، بدهی، نقدینگی و طرح تجاری شرکت باشند.
ویژگی‌های اوراق قرضه
ما می‌توانیم این اوراق را بر اساس نحوه پرداخت سود و برخی ویژگی‌های دیگر، طبقه‌بندی کنیم:
-
بدون کوپن
همانطور که از نامشان پیداست، اوراق بدون کوپن سود دوره‌ای را پرداخت نمی‌کنند. در عوض، سرمایه‌گذاران این اوراق را با تخفیف به ارزش اسمی آنها می‌خرند و در سررسید، کل ارزش اسمی بازپرداخت می‌شوند.
-
قابل وصول
این اوراق به ناشر اجازه می‌دهند تا قبل از سررسید، بدهی را بپردازد. یعنی پیش از انتشار اوراق قرضه، با مفاد فراخوان موافقت می‌شود.
-
قابل واگذاری
سرمایه‌گذاران این اختیار را دارند که یک اوراق قرضه قابل فروش که به عنوان اوراق قرضه فروش نیز شناخته می‌شود را زودتر از تاریخ سررسید بازخرید کنند. اوراق قرضه فروش می‌تواند یک یا چند تاریخ مختلف را برای بازخرید زودهنگام ارائه دهد.
-
قابل تبدیل
این اوراق شرکتی ممکن است قبل از سررسید به سهام شرکت ناشر تبدیل شود. البته به طور قطعی نمی‌توان گفت که کدام نوع اوراق برای شما مفید است، زیرا این کاملا به شما، درآمد و هدفتان بستگی دارد. در نتیجه، سرمایه‌گذاران باید با مشاوران مالی خود مشورت کنند تا بتوانند این نوع اوراق که درآمد و مزایای مالیاتی خوبی دارند را برای آنها فراهم کنند.
مزایای خرید اوراق قرضه
این اوراق نسبتا امن هستند و می‌توانند نیروی متعادل کننده‌ای را در یک سبد سرمایه‌گذاری ایجاد کنند. اگر قصد سرمایه‌گذاری در سهام را دارید، افزودن این نوع اوراق می‌تواند دارایی‌های شما را متنوع کند و ریسک کلی را کاهش دهد. در حالی که این اوراق دارای خطراتی هستند (مثلا ناشران قادر به پرداخت سود یا پرداخت اصل نیستند)، معمولا ریسک آنها بسیار کمتر از سهام است.
این اوراق شکلی از درآمد ثابت هستند. این اوراق با نرخ‌ها و فواصل زمانی منظم و قابل پیش‌بینی بهره پرداخت می‌کنند. برای بازنشستگان یا سایر افراد که ایده دریافت درآمد منظم را دوست دارند، می‌تواند دارایی محکمی محسوب شود.
معایب خرید اوراق قرضه
یکی از معایب آن نرخ بهره پایین است، این اوراق بلندمدت دولتی از لحاظ تاریخی حدود 5 درصد بازدهی متوسط سالانه داشته‌اند. در حالی که بازار سهام از نظر تاریخی به طور متوسط سالانه 10 درصد بازده داشته است.
با وجود اینکه این اوراق نسبت به سهام ریسک کمتری دارند، ولی باز هم کاملا بدون ریسک نیستند. مثلا همیشه این احتمال وجود دارد که در فروش این نوع اوراق که دارید، مشکل پیش بیاید. مخصوصا اگر نرخ بهره بالا برود. در واقع ممکن است ناشر این اوراق نتواند سود یا اصل بدهی سرمایه‌گذار را به موقع پرداخت کند که به آن ریسک اعتباری می‌گویند. همچنین تورم می‌تواند قدرت خرید شما را در طول زمان کاهش دهد و درآمد ثابتی را که از اوراق خود دریافت می‌کنید با گذشت زمان کم‌ارزش کند.
نتیجه‌گیری
چه تصمیم داشته باشید با یک متخصص مالی کار کنید یا سرمایه‌گذاری خود را خودتان مدیریت کنید، سرمایه‌گذاری‌های با درآمد ثابت باید بخش اصلی استراتژی سرمایه‌گذاری شما باشند. در یک سبد سرمایه‌گذاری با تنوع مناسب، اوراق قرضه می‌توانند هم ثبات و هم درآمد قابل پیش‌بینی را فراهم کنند.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید😊
