بازار فرابورس چیست و چه تفاوتی با بازار بورس دارد؟

مدتی است که مردم به دلیل شرایط اقتصادی و در جهت حفظ ارزش سرمایه خود فعالیت‌های اقتصادی و شبه اقتصادی انجام می‌دهند که یکی از این روش‌ها، ورود به بازار سرمایه است.

بازار بورس و فرابورس هردو زیرمجموعه‌ای از بازار سرمایه هستند.

در واقع بازار بورس یکی از راههای جذاب و مکانی برای رشد و پیشرفت شرکت‌ها و سرمایه‌شان محسوب می‌شود.

در ادامه این مطلب تلاش می‌کنیم بیشتر به این دو بازار بورس و فرابورس بپردازیم.

بورس و فرابورس

شرکت‌ها برای اینکه بتوانند به بازار بورس ورود پیدا کنند نیاز دارند که تاییدیه‌های لازم را بگیرند و در واقع طبق مقرراتِ تعیین شده پیش روند.

اما برخی شرکت‌ها نمی‌توانند این تاییدیه‌ها را به دست ‌آورند از این رو برای آسان‌تر شدن ورود شرکت‌ها به این بازار، سازو کاری مشخص شد که در نهایت منجر شد بازار فرابورس در کنار بازار بورس به وجود آید.

بازار بورس چیست؟

بورس در اصل به بازاری گفته می‌شود که در آن قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار انجام می‌شود.

در بازار بورس دارایی‌های مختلفی اعم از دارایی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار می‌گیرند که هرکدام از آن‌ها عنوان‌های خاص خودشان را دارند.

به بورسی که در آن دارایی‌های مالی یا همان دارایی‌های کاغذی خرید و فروش می‌شود، بورس اوراق بهادار می‌گویند.

بورس اوراق بهادار یک بازار رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی یا موسسات معتبر خصوصی تحت قوانین خاصی انجام می‌شود.

تعیین قیمت هر سهم در این بازار براساس عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. در واقع یک سرمایه‌گذار می‌تواند با هر مقدار سرمایه‌ای وارد بورس شود و در سهم شرکت‌های موجود سرمایه‌گذاری کند.

به بورسی که در آن دارایی‌های واقعی یا کالای فیزیکی معامله می‌شود، بورس کالا گفته می‌شود.

به بورسی که در آن پول رایج کشور خرید و فروش می‌شود، بورس ارز می‌گویند که در حال حاضر در کشور ما این بورس راه‌اندازی نشده است.

بازار فرابورس چیست؟

بازار فرابورس سال 1387 تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت خود را آغاز کرد.

این بازار ساختاری قانونی و مشابه بورس دارد اما با این تفاوت که شرایط پذیرش و معامله در آن ساده‌تر است تا از این طریق کمکی به تامین مالی اقتصاد کشور شود.

یکی از مهم‌ترین وظایف این بازار هدایت بخشی از بازار سرمایه است که یا شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا علاقه‌مندند تا ورود سریع‌تری به بازار داشته باشند.

ورود به این بازار نیازمند شرایط و الزامات کمتری نسبت به بازار بورس است و علاوه بر آن، انواع متنوعی از اوراق بهادار در بازار فرابورس قابل معامله هستند.

شرایط ساده‌تر و تنوع در قوانین پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس این امکان را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط در سریع‌ترین زمان به این بازار وارد شده و از تمامی مزایای شرکت‌های پذیرفته شده، بهره‌مند شوند.

انواع بازار فرابورس

بازار فرابورس دارای 5 بازار با عنوان‌های: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است.

بازار سهام فرابورس ایران بازارهای اول، دوم و پایه را شامل می‌شود.

سهام شرکت‌هایی که شرایط لازم را دارند در بازارهای اول  و دوم معامله می‌شوند و سهام شرکت‌هایی که فاقد شرایط هستند، در بازار پایه معامله می‌شوند.

در بازار اول شرکت‌های سهامی عام که موفق به احراز شرایط لازم شده‌اند، مجاز به انجام معاملات سهام خود هستند.

در بازار دوم شرایط منعطف‌تر از بازار اول است.

در نهایت بازار فرابورس برای ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی ایجاد شده که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس، (بازار اول و بازار دوم) پذیرش نشدند.

انجام معامله در هر دو بازار بورس و فرابورس از طریق کارگزاری انجام می‌شود که دارای مجوز قانونی از سازمان بورس اوراق بهادار است.

تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟

قبل‌تر در تعریف این دو بازار به تفاوت‌های آن‌ها اشاره کردیم اما نکته دیگری که حائز اهمیت است اینجاست که عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است.

یعنی اگر شرکتی در بازار بورس عملکرد مناسبی نداشته باشد به فرابورس منتقل می شود و همچنین اگر در فرابورس عملکرد مناسبی داشته باشد، به بازار بورس منتقل می‌شود.

ضمنا اگر شرکتی در بازار فرابورس عملکرد درستی نداشته باشد، از بازار اخراج می‌شود.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس چیست؟

• تامین مالی

شرکت‌ها این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خود از مزایای تامین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره‌مند شوند.

همچنین امکان تامین مالی از محل جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش سرمایه را دارا هستند.

• سهولت در پذیرش

درج شرکت‌های سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس شرایط کمتری نیاز دارد و همین موضوع باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها به کمتر از یکماه کاهش پیدا کند.

• معافیت مالیاتی

شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا 10درصد درآمد خود را پس از پذیرش و عرضه سهام جدید و واگذاری آن به مردم را دارا هستند.

منابع مالی حاصل از افزایش سرمایه ارزان قیمت بوده و ریسک فعالیت شرکت را افزایش نمی‌دهد.

• تخفیف مالیات نقل و انتقال

مالیات نقل و انتقال شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس 10درصد ارزش معامله است.

این نرخ از مالیات 4درصدی ارزش اسمی شرکت‌های خارج از بورس یا فرابورس به مراتب کمتر بوده و مطلوبیت بیشتری را برای سهامداران و سرمایه‌گذاران به وجود آورده است.

• وثیقه‌گذاری سهام

سهام‌داران شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس می‌توانند از طریق وثیقه‌گذاری سهام شرکت خود، برای گرفتن تسهیلات اقدام کنند.

شبکه بانکی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس را به عنوان دارایی قابل قبول به عنوان وثیقه برای دریافت تسهیلات بانکی به رسمیت می‌شناسد.

• امکان خروج از بازار فرابورس

اگر شرکتی بخواهد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، با گذراندن پروسه مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به راحتی کاری شدنی خواهد بود.

• نبود حجم مبنا

سهامی که در بازارهای فرابورس کشور داد و ستد می‌شوند به دلیل نبود حجم مبنا با خرید و فروش‌های روان‌تر و نقدینگی بالاتری روبه‌رو هستند و توزیع و تقاضا برای این سهام به سرعت استاندارد شده و معمولا صف خرید و فروش آن‌‌ها برای مدت طولانی ادامه ندارد.

• شفافیت اطلاعاتی

با توجه به انعکاس اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در سایت رسمی سازمان بورس و فرابورس و همچنین با توجه به دسترسی عموم مردم به اطلاعات قابل اتکا و استاندارد شده، مخاطبان شرکت افزایش پیدا کرده و افراد حقیقی یا حقوقی بیشتری به سرمایه‌گذاری در شرکت علاقه‌مند می‌شوند.

اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک  زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید 🙂