بیمه بیکاری چیست؟
بیمه بیکاری ارائه کمک مالی به افرادی است که به طور موقت یا غیر ارادی شغل خود را از دست داده‌اند. این روزها به دلیل مشکلات اقتصادی، احتمال از دست دادن شغل بیش از هر زمان دیگری است. در این روزهای سخت بسیاری از کارگران و کارمندان نمی‌توانند امرار معاش کنند و به ویژه از زمان شیوع ویروس کرونا، دریافت بیمه بیکاری برای افراد زیادی به عنوان مسئله‌ای جدی مطرح شد. از این رو همه روزه بیمه شدگان مختلفی را می‌بینیم که به دنبال اطلاع از قانون جدید بیمه بیکاری و شرایط دریافت آن هستند.
بنابراین ما قصد داریم در این مطلب به شما بگوییم بیمه بیکاری چه قدر است و با چه شرایطی به افراد تعلق می‌گیرد. در ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید.
چه کسی بیکار است؟ حق بیمه به چه کسانی تعلق می گیرد؟
طبق قانون، بیکار بیمه شده‌ای است که بدون اراده خود بیکار شده و آماده به کار باشد. بیمه شدگانی که به دلیل تغییر در ساختار مالی واحد مربوط به تشخیص وزارتخانه ذی ربط و تصویب شورای عالی نیز موقتا بیکار شوند هم می‌توانند از مزایای بیمه بیکاری بهره ببرند.
در ضمن بیمه شدگانی که به دلیل حوادث اجباری و غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، آتش‌سوزی و … بیکار شده‌اند نیز می‌توانند با مراجعه به واحد کار و امور اجتماعی محل از مزایای بیمه بیکاری برخوردار شوند.
شرایط لازم برای دریافت بیمه بیکاری
بیمه شدگان بیکار در صورت داشتن شرایط زیر از مستمری بیمه برخوردار می‌شوند:
- بیکاری آنها غیر ارادی است.
- مستمری دریافت نمی‌کنند یا بازنشسته یا از کارافتاده کامل نباشند.
- باید حداقل 6 ماه سابقه پرداخت بیمه داشته باشند.
- باید در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت بیمه داشته باشند.
- فقط تابعیت ایرانی داشته باشند.
- بیمه شدگانی که در اثر حوادثی مثل زلزله، سیل و آتش سوزی کار خود را از دست می دهند، نیازی به داشتن حداقل سابقه بیمه ندارند و می‌توانند بیمه بیکاری دریافت کنند.
- به افرادی که به صورت خوداشتغالی بیمه شده‌اند، بیمه بیکاری ارائه نمی‌شود.
- اگر کارگران فصلی اخراج شوند، بیکاری آنها غیر ارادی و در فصل کار باشد، مشمول بیمه بیکاری خواهند شد.
- افراد شاغل در مشاغلی که ماهیت دائمی دارند و به تشخیص اداره کار برای مدت معینی به موجب قرارداد کار مشغول به کار هستند، در صورتی که در پایان قرارداد بیکار شده و حداقل یک بیمه نامه داشته باشند، می‌توانند بیمه بیکاری بگیرند.
- در صورتی که بیمه شده تا 2 ماه پس از پایان خدمت سربازی به محل کار قبلی خود بازگردد اما کارفرما از استخدام مجدد وی خودداری کند، در صورت داشتن سایر شرایط می‌تواند بیمه بیکاری دریافت کند.
فرآیند تشکیل پرونده بیمه بیکاری
چنانچه متقاضی ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری به اداره کار مراجعه کرده و آمادگی خود را برای شغل جدید اعلام کند، به پرونده وی رسیدگی خواهد شد. اما در صورتی که در این مدت به اداره کار مراجعه نکند و البته برای این عدم حضور دلیل موجه داشته باشد، نهایتا با تشخیص هیات اختلاف می‌تواند حتی بعد از 30 روز تا 3 ماه نیز برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کند.
مدارک عمومی مورد نیاز برای دریافت بیمه بیکاری
جهت ثبت نام بیمه بیکاری متقاضی باید مدارک زیر را به صورت حضوری به اداره کار و تعاون تحویل دهد:
- اصل و کپی قرارداد یک سال آخر یا رای صادره
- اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی
- معرفی نامه کارفرما
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل و کپی کلیه صفحات شناسنامه
- کپی صفحه اول دفترچه بیمه
- اصل و کپی کارت پایان خدمت برای آقایان
- اصل و کپی گواهی کار از شرکت مربوطه
- عکس جدید 4*3 (4 قطعه)
کارفرما موظف است در نامه‌ای به اداره کار علت بیکار شدن کارمند را کتبا قید کند و تاریخ این نامه باید یک روز پس از خاتمه قرارداد کار و آخرین روز ذکر شده در لیست بیمه باشد.
البته از زمان شیوع ویروس کرونا، برای درخواست ثبت بیمه بیکاری نیازی به مراجعه حضوری نیست و همه افراد می‌توانند با ورود به سامانه درخواست خود را ثبت کنند. اما برای آخرین مرحله پیگیری پرونده، مراجعه حضوری الزامی است.
محاسبه بیمه بیکاری
طبق قانون، مقرری روزانه بیمه بیکاری 55 درصد متوسط حقوق، دستمزد یا کارمزد روزانه بیمه شده است. برای افراد متاهل و تحت تکفل، 10 درصد حداقل دستمزد شروع بیکاری برای هر یک از افراد تحت تکفل (حداکثر 4 نفر) است. اما به هیچ وجه نباید کل مبلغ از حداقل دستمزد تعیین شده برای هر سال کمتر، یا از 80 درصد متوسط دستمزد بیمه شده بیشتر باشد. ضمنا مبلغ بیمه بیکاری را بین روزهای دهم تا پانزدهم هر ماه به حساب بانک رفاه واریز می‌کنند. بنابراین جهت دریافت بیمه خود باید در این بانک حساب داشته باشید.
تعلق عیدی به بیمه بیکاری
بیمه بیکاری تامین اجتماعی نوعی شیوه حمایتی قانون کار است و صندوق تامین اجتماعی باید به کارگرانی که به طور موقت شغل خود را از دست داده‌اند مقرری پرداخت کند. اما عیدی به دلیل اشتغال فرد و مزد بگیری وی، توسط کارفرما پرداخت می‌شود. بنابراین پس از ثبت نام بیمه بیکاری و پرداخت آن، عیدی به افراد بیکار تعلق نمی‌گیرد.
شرایط قطع شدن بیمه بیکاری
- فرد بیمه شده فوت کند.
- بدون دلیل موجه از شرکت در دوره‌های کارآموزی خودداری کند.
- فرد بیمه شده مجددا مشغول به کار شود.
- از پذیرش شغل خاص یا مشابهی که به او پیشنهاد شده است، خودداری کند.
- واجد شرایط مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی باشد.
- پس از دریافت حقوق پرداخت نشده به شغل اصلی خود بازگردد.
- مدت زمان قانونی دریافت مقرری بیکاری بیمه شده که در بالا در مورد نحوه محاسبه آن توضیح دادیم، به پایان برسد.
* نکات مهم
- افرادی که به دلیل عدم انجام وظایف یا به دلیل تخلف از ضوابط انضباطی در محل کار توسط کارفرما اخراج شده‌اند، جز مشمولین نخواهند بود.
- در صورتی که پس از پرداخت بیمه بیکاری از سوی بیمه شده مشخص شود که بیکاری وی اختیاری است، فرد باید تمامی مبلغ دریافتی را به سازمان تامین اجتماعی بازگرداند. همچنین در صورتی که بیمه شده پس از دریافت دستمزد پرداخت نشده به محل کار قبلی خود مراجعه کند، باید مبلغ دریافتی را نیز به تامین اجتماعی بازگرداند.
- در صورتی که فرد مجددا مشغول به کار شود، اما اعلام اشتغال نکند و علیرغم اشتغال به کار همچنان به دریافت مقرری بیمه بیکاری ادامه دهد، باید مبلغ بیمه بیکاری که از زمان استخدام مجدد دریافت کرده است را به حساب تامین اجتماعی پس بدهد.
- در طول مدت دریافت مقرری، به اصطلاح بیمه برای فرد رد می‌شود و این مدت جز سوابق بیمه‌ای او به حساب می‌آید.
- مقرری بیمه بیکاری از روز اول از دست دادن شغل فرد محاسبه شده و به وی تعلق می‌گیرد.
نتیجه‌گیری
بیمه بیکاری شرایط بسیار خوبی است که حداقل در این مدت، بیکاران جامعه بتوانند بخشی از هزینه زندگی خود و افراد تحت تکفل‌شان را تامین کنند. اما شاید بتوان گفت که مهمترین مزیت آن این است که تمام زمانی که فرد بیمه بیکاری دریافت می‌کند نیز جزو سوابق بیمه او در نظر گرفته می‌شود. به عبارتی روزهای استفاده از حق بیمه بیکاری، جز حق بیمه کارگران محسوب می‌شود. در صورت نیاز به استخدام، فرد در اولویت شناسایی واحدهای دریافت کننده خواهد بود.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید 😊
