چطور از خرید هیجانی جلوگیری کنیم؟
آیا تا به حال برای شما هم پیش آمده که خودتان را بین وسایل یا خوراکیهایی ببینید که هیچ نیاز به خرید آنها نداشتهاید؟ آیا هنگام عصبانیت یا استرس، خرید آنلاین انجام میدهید؟ اگر جواب مثبت است، پس شما هم گاهی دچار خرید هیجانی میشوید. انجام تنها چند قدم ساده برای تشخیص خرید هیجانی و غلبه بر این موارد، میتواند به شما کمک کند تا به بودجه خود پایبند باشید، به امنیت مالی و اهداف مالی خود برسید.
در ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید تا به شما بگوییم چطور از خرید هیجانی جلوگیری کنید.
خرید هیجانی چیست؟
به زبان ساده خرید هیجانی به معنای خرید چیزی است که به آن نیاز ندارید و حتی ممکن است به طور خاص آن را هم نخواهید، ولی آن را میخرید تا یک نیاز عاطفی را ارضا کنید. این میتواند به معنای خرید برای منحرف کردن تمرکز از احساسات منفی مانند استرس، غم و اندوه یا انزوا یا حتی خرید از روی کسالت باشد. جالب این است که طبق تحقیقات با خرید هیجانی شما میتوانید موفق به عدم تمرکز خود شوید. حتی خریدهای کوچک به کاهش غم و اندوه کمک میکنند و باعث میشوند تا خریداران حس کنترل شخصی داشته باشند.
اما این مزایا میتوانند کوتاه مدت باشند. در بهترین حالت ممکن است بودجه خود را صرف خریدهایی کنید که واقعا شما را خوشحال نکردهاند. در بدترین حالت، اگر خریدهای هیجانی شما را به خریدی سوق دهد که توانایی پرداخت آن را ندارید، میتوانید سلامت مالی خود را در معرض خطر قرار دهید و به طور بالقوه سطح استرس خود را افزایش دهید.
چگونه خرید هیجانی را تشخیص دهیم؟
اکثر خریدهای هیجانی یک الگوی رفتاری دارند. وقتی شروع به شناخت الگوهایی میکنید که شما را به خرج کردن سوق میدهند، میتوانید شروع به ایجاد اختلال در آنها کنید. اگر احساس کردید که خریدهای شما از روی احساس هستند، چند سوال مهم از خود بپرسید:
- هنگام خرید چه احساسی داشتید؟ آیا بیحوصله بودید، استرس داشتید، غمگین بودید یا احساس منفی دیگری را تجربه میکردید؟
- قبل از اینکه تصمیم به خرید بگیرید چه اتفاقی افتاد؟ آیا به تازگی خبر بدی دریافت کردهاید؟ یا اینکه برای خرید برنامهریزی داشتید؟
- بلافاصله بعد از خرید چه احساسی داشتید؟ بعد از چند روز چطور؟
به دنبال الگوهایی در موقعیتهایی باشید که باعث خریدهای هیجانی میشوند. مواردی که تمایل دارید زمانی که احساس میکنید به آنها دست پیدا کنید و اینکه این خریدها چگونه بر شما تاثیر میگذارند. یافتههای خود را بنویسید تا یک نمایه کلی از خرید هیجانی خود ایجاد کنید تا خریدهای احساسی احتمالی در آینده را بشناسید.
راههای جلوگیری از خرید هیجانی
-
فهرست فعالیتهای جانبی داشته باشید
برخی از افراد هر زمان که احساس تنهایی میکنند، تمایل دارند چیزهایی بخرند. با این حال، باید به خاطر داشته باشید که خرج کردن پول برای احساس بهتر ماندگار نخواهد بود. زمانی میرسد که مشکل هنوز وجود دارد، اما پول شما تمام شده است. این احساس میتواند روز به روز بدتر شود و حالا، شما احساس گناه میکنید. بنابراین، در نهایت، خرج کردن هیجانی واقعا به مقابله با تنهایی کمک نمیکند. به جای درگیر شدن در عادات خرید هیجانی، هر زمان که استرس دارید یا تنها هستید، به دنبال تکنیکهای مقابله سالم باشید. توجه داشته باشید، خوشحالی حاصل از خرید کالاهای غیرضروری پایدار نیست، زیرا ممکن است بعدا منجر به احساس گناه شود. به خصوص زمانی که متوجه شده باشید که کیف پول شما برای پرداخت قبوض خالی است.
برای مثال، اگر میخواهید از شر استرس خلاص شوید، باید دریابید که چه فعالیتی میتواند به شما احساس رضایت بدهد. چه چیزهایی میتوانند آدرنالین شما را افزایش دهند؟ شاید نوشیدن قهوه، باغبانی یا چیز دیگری به جای خرج کردن؟ با فعالیتهای انحرافی، میتوانید برای مدتی مکث کنید و متوجه شوید که واقعا نیازی به خرج کردن ندارید.
-
برای خرید آن چیزها به چند ساعت کار نیاز دارید؟
هر زمان که احساس کردید خرید کردن هیجانی در حال شروع است، میتوانید مدتی توقف کنید و هزینه خرید هر چیزی را محاسبه کنید. اگر بخواهید آن گردنبند را بخرید چند ساعت یا چند روز نیاز دارید که کار کنید یا اضافه کاری داشته باشید؟ آیا آن کالا ارزش سه یا چهار روز کار را دارد؟
-
یک ترازنامه شخصی ایجاد کنید
به وسیله این ترازنامه میتوانید ارزش خالص اموال خود را بررسی کنید و محاسبه کنید که خرید هیجانی چقدر بر امور مالی شما تاثیر میگذارد. هنگامی که یک ترازنامه یا یک صورت مالی تهیه کردید، میتوانید شروع به تهیه بودجهای کنید که مایلید به آن پایبند باشید. مهم نیست که چه قدر باشد، به هر حال بودجهای را در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید، خریدن چیزهای خوب برای خود اصلا بد نیست و گهگاهی حتما خرید درمانی کنید. ولی به هر حال خرج کردن زیاد خوب نیست، در نتیجه میتوانید سطح مشخصی را از خریدهای هیجانی برای خود در نظر بگیرید. شما میتوانید با دانلود اپلیکیشن فانوس امور مالی خود را به دست بگیرید و کنترل بسیار دقیقی بر خریدهای خود داشته باشید.
-
از خرید آنی خودداری کنید
یکی از بهترین راهها برای مقابله با این عادت بد، پرهیز از خرید از روی انگیزه یا احساسات است. برای مثال، چه در یک فروشگاه آنلاین یا یک فروشگاه بزرگ، نباید چیزی را بخرید که واقعا نمیخواهید آن را از ابتدا بخرید. قبل از خرید صبر کنید. ممکن است با صبر کردن متوجه شوید که واقعا به آن نیاز ندارید. همچنین، ممکن است مجبور شوید خرید را چند هفته به تعویق بیندازید تا بتوانید تصمیم خوبی بگیرید. علاوه بر این، خوب است مواردی که از خریدن آنها اجتناب کردهاید را فهرست کنید و بعدا بررسی کنید تا بدانید آیا حالا توانایی خرید آن را دارید یا خیر.
-
از مکانهای وسوسهکننده دور شوید
یکی دیگر از راههای جلوگیری از خرید هیجانی، قرار نگرفتن در معرض عوامل محرک است. اگر درگیر خرید آنلاین شدید، سریعا به وبسایتهای دیگر بروید. همچنین میتوانید به دنبال انحرافاتی باشید که وقت خود را با آنها پر کنید، مانند پیادهروی یا ورزش کردن.
-
مسئولیت خریدهای خود را بپذیرید
مسئولیتپذیر بودن یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از خرید هیجانی است. شما باید اولویتهای مالی خود را بنویسید تا بتوانید هر بار که میخواهید چیزی را که برنامهریزی نشده بخرید، آن را بخوانید. اگر چیزی را هم خریدید، مسئولیت آن را بپذیرید و زمانهای بعد مراقب خرید کردن خود باشید.
-
بگذارید لحظه بگذرد
هر زمان که حسادت کردید یا تاسف خوردید که چرا نباید از مد همکار خود پیروی کنید، عقبنشینی کنید و کمی برای نفس کشیدن وقت بگذارید. اجازه بدهید این لحظه بگذرد تا عجله شما از بین برود. زیرا بعدا متوجه خواهید شد که واقعا نمیخواهید آن کیف مد روز را بخرید. همچنین نگذارید که مطابق مد روز بودن باعث شود به سمت خریدهای احساسی بروید.
-
قبل از رفتن به خواربارفروشی، غذا بخورید
قبل از رفتن به فروشگاه غذا بخورید تا بتوانید از خرید هیجانی برای غذا جلوگیری کنید. این باعث میشود تا به دلیل گرسنه بودن زیادهروی نکنید. مهمتر از همه، به اقلام موجود در لیست مواد غذایی خود پایبند باشید و هر چیزی که نیاز دارید را بخرید.
-
ژورنال نویسی روزانه داشته باشید
نوشتن، ابزاری شگفت انگیز برای بهبود هوش هیجانی و سلامت روان است. همچنین به مدیریت احساسات و افکار روزانه کمک میکند. در ضمن، حل مسئله را بهبود میبخشد و رویدادهای استرسزا را مدیریت میکند. به همین دلیل است که ژورنالنویسی تکنیکی است که در درمان شناختی-رفتاری مورد استفاده قرار میگیرد. با یک ژورنال، میتوانید رویدادهایی که منجر به خریدهای هیجانی میشوند را شناسایی کنید و به شما این امکان را میدهد که تشخیص دهید مشکلتان دقیقا چیست. به این ترتیب، شما قادر خواهید بود به جای هزینه کردن، با علل اصلی مشکل و راههای رفع آن مقابله کنید.
نتیجهگیری
با پیروی از این نکات، میتوانید نسبت به عادات خرید خود آگاهتر شوید و امور مالی خود را بهتر مدیریت کنید. شما میتوانید کنترل بیشتری بر مخارج خود داشته باشید و بعدا بدون احساس گناه و شرم از خریدهای خود لذت کامل ببرید. پس از همین امروز شروع کنید و مراقب خریدهای هیجانی خود باشید.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید😊